LOKAL
BALITA (LOBOC)
V-Gov equips barangay tanods to sustain peace
By: Ric V. Obedencio
January 18, 2009
LOBOC – Vice-Gov. Julius Caesar Herrera stressed that barangay tanods in
this town, whom he considers as modern-day heroes, must be supported in the
maintenance of peace and order.
Herrera issued the statement during
fitting rites on distribution of peace-keeping paraphernalia to the tanods held
here last week attended by more than 100 tanods, barangay captains and Mayor
Leon Calipusan, Vice-Mayor Luisito Digal and Francisco Varquez, Liga ng mga
barangay president.
Herrera has been stressing that
tanods are always in the forefront of the public service who selfishly rendered
hard work and sacrifices for the sake of public good.
The vice-governor likened the
modern-day heroes as the Barangay Health Workers and Boholanos who are Overseas
Filipinos Workers (OFW), who left their beloved families just to land a greener
pasture abroad apparently because of limited opportunities here.
“What is imperative is for us to
educate every generation of our race on the noble deeds and sacrifices our
heroes not merely for educational purposes but as a means of pressing and
promoting the integrity of being Filipinos,” he said.
Herrera imbued on the Boholanos the
values of a hero not necessarily “to do anything extraordinary to become a
hero.”
He said the history is replete with
different characters and exemplary deeds of the heroes but the message is clear.
Patriotism, nationalism and heroism still are the order of the day.
He said to boost the morale of the
tanods and equip them he distributed to them paraphernalia so that they may be
respected of their duties.
The town’s officials led by
Calipusan expressed gratitude to Herrera for the support.
Loboc Choir wins
2009 Aliw Award
November 16, 2008
LOBOC - Boholano
kiddie singing group, the Loboc Children’s Choir (LCC) did one for the record
again when it bagged the Best Performance In A Concert By a Group during the
recent 21st Aliw Awards at the Manila Hotel November 11.
The award is LCCs
second from Aliw; in 2004, LCC also bagged Best Choral Group Award, after
winning First Prize in the Europe and Its Folksongs Festival and Competition in
Barcelona.
Aliw Foundation and
the National Commission for Culture and the Arts put up the award.
This year, the award
is in recognition of the group’s outstanding performance during the Encuentro
Filipino series of concerts, which opened at the PETA Theater Center.
The Manila concert was
to launch the two-month United States and Canada concert tour, choir director
Lutgardo Labad said in a statement.
The Encuentro Filipino
concerts adopted a concept and stage direction by Labad, himself a renowned
Boholano musician and musical director and choir musical director Alma Taldo.
The choir took the
Encuentro tour while it represented the country in the international Filipino
Hispanic heritage conference in the US: at the University of California in
Riverside and in Dartmouth College at Hampshire College under heritage
musicologist Dr. William Summers, the articulate Labad said.
Encuentro Filipino in
Manila also featured an interactive demonstration and lectures by distinguished
Filipino music scholars, discussing topics focusing on music borne out of the
Philippine and Spanish interaction, the former head of the Capitol Center for
Culture and the Arts Development (CCAD) explained.
In Manila, the choir
performed with other nationally acclaimed singing groups: the Ateneo Chamber
Singers, UP Cherubims and Seraphims, Mandaluyong Children’s Choir and the UP
singing Ambassadors.
Later, the LCC
performed a total of 19 concerts in 17 full houses in the USA and Canada in a
period of seven weeks, he added.
At the concerts,
performing close to a total 10,000 people, Encuentro impressed Boholano,
Filipino-American, Filipino-Canadian communities in Olympia, Seattle, Riverside,
Los Angeles, New Hampshire, Baltimore, Washington DC, New York, Houston,
Toronto, St. Louis, Overland Park, Kansas City, San Francisco, Lincoln, Eagle
Rock LA, and San Diego.
Encuentro was
spon-sored by a network of partners and friends led by the National Commission
for Culture and the Arts, Department of Tourism, OISHI and BENCH, Provincial
Government of Bohol, Offices of Congressmen Adam Jala and Edgar Chatto,
Tagbilaran Mayor Dan Neri Lim and Loboc Mayor Leon Calipusan, BAMMI led by Mr.
Jenju Lapez and Mrs. Tita Lapez, LAMMI, TBTK New York and the Confederation of
Boholanos in the United States and Canada or CONBUSAC, PETA and many others.
(rachiu/PIA)
Session Hall sa Loboc pagasubhan na
Ni: Edward Guyano
Nobyembre 9, 2008
LOBOC - Sa nakab-ot nga kalamboan sa lungsod sa
Loboc usa na niini ang pag-umad sa ilang session hall nga gikatakda nga
pagasubhan karong umaabot petsa 19 ning bulan sa Nobyembre.
Si Bise Mayor Louie Digal mibutyag nga mikabat
sa P142,500 ang kantidad sa pag paayo niini ilabina ang sound system nga sa
pagkakaron nagagamit na sa modernong mga pasilidad.
Ang nasangpit nga pondo gikan sa kagamhanang
lokal ug didto kini naapil sa supplimental budget ug matud pa aduna usay
propossal si Mayor Leon Calipusan nga mokabat ug P9.8-Milyon ug ang sobra niini
mao ang gigamit sa maong pagpaanindot sa session hall.
Gipasabot ni Digal nga kining maong kalamboan
kaayohan sa tanan tungod sa pagtambayayong sa mga local officials sa maong
lungsod.
Samtang sa susama usab nga kalamboan aduna usay
bag-o nga heavy equipment ang maong lungsod nga karon gigamit na alang sa pag
palapad sa mga dalan sa kabarangayan ug usa na nga naka binipisyo niini ang
barangay sa Agape nga karon gisugdan na sa pagpalapad ang mga kadalanan, kini
ubos usab sa hangyo sa maabtik nga Barangay Kapitan Fe Malaran.
1.2 Milyones
nga proyekto alang sa Barangay Quinogitan
Ni: Edward Guyano, Rey Dalay
Agosto 31, 2008
MOKABAT ngadto sa P1.2 milyones kantidad sa
proyekto alang sa barangay Quinogitan aron pag-atup sa basketball court nga
gitumong pag-ugmad sa katakus sa mga batan-on diha sa natad sa isports ug ingon
man malikay kini sa mga bisyo sama sa ginadiling druga.
Kini maoy gibutyag Bise Mayor Louie Digal sa
lungsod sa Loboc, dihang gikahinabi sa JBBN.
Si Digal nagkanayon nga sa iyang pagserbisyo
isip bise mayor sa lungsod, ang pagbubo og kantidad alang sa nasangpit nga
barangay pipila lamang kini sa mga kaugmaran nga iyang gipangunayan.
Dugang ni Digal nga si Congresman Adam Jala sa
ika tulong distrito mihatag usab og P500,000 ug aduna usay P100,000 gikan ni
Vice Governor Julius Caesar Herrera.
Samtang aduna usay tulo ka mga board member nga
mihatag usab sama nila Board Member Aster Piollo nga mihatag og P20,000, Board
Member Corazon Galbreath mihatah usab usab og P25,000 ug si Board Member Ben
Molina mihatag usab og laing P25,000, mikabat kini ngadto sa P170,000 nga anaa
karon sa kamot sa treasurer sa barangay Quinogitan.
Ang pagtrabaho alang sa pagbutang og atup sa
basketball court sa barangay Quinogitan sugdan karong bulan sa Setyembre ning
tuiga.
Lakip sa mga proyekto nga nahimo ni Digal mao
ang pagpa-renovate sa buhatan sa bise mayor, sa mga pansayan ug ang paghatag ug
computer sa iyang buhatan.
Dugang kalamboan nga nahimo ni Digal mao ang
pagmugna og barangay joint session alang sa 28 ka mga barangay diin iya kining
gibahin-bahin ug mahuman kini karong bulan sa Oktubre.
Kaniadto sulod sa usa ka termino, ka usa lamang
mag-joint session ngadto sa barangay.
Karon sa usa ka tuig mahuman na og joint session
ang 28 ka mga barangay. Gihimo ang maong lakang aron pagpamati sa mga yangongo
sa mga opisyal sa barangay ug kahatagan kini gilayon og hinanaling aksyon.
Gipasabot usab ni Digal nga malampuson gayod ang
maong joint session, hinungdan nga inig kahuman sa joint session karong tuiga,
sublion na usab kini sa sunod tuig aron pag-review kon aduna bay gipadangat ang
mga opisyal sa barangay nga wala kahatagi og aksyon, sa ingon kahatagan usab
kini og pagtagad.
Karong tuiga gilaraw usab niya ang pagbutang og
mga mikropono diha sa ilang session hall ug hayan usab ang gilaraw usab sa Mayor
nga kahatagan ang Sangguniang Bayan ug sakyanan matinuod na kini karong umaabot
tuig 2009.
Si Digal kanhi kagawad sa lungsod, ug sulod sa
iyang termino nakahatag usab siya og 13 ka mga jetmatic pump ug duha ka mga
tangke sa tubig ngadto sa mga kabarangayan.
Kaso sa patay’ng
lawas sa babaye padayong gisusi sa pulis
Ni: Edward Guyano
Agosto 17, 2008
LOBOC - Ang kapolisan
ning maong lungsod padayon karon sa pagsusi kon unsa gayud ang tino nga
hinungdan kalabot sa kamatayon sa usa ka babaye kinsa napalgan nga laglutaw
didto sa suba sa Brgy. Canlasid, Loay kaniadtong pitsa 8 ning bulan, alas 8 sa
buntag.
Sumala pa ni PO3 Fidel
Malig-on ang tinugyanan sa Investigation Section nga, ang ilang buhatan padayon
gihapon sa pagsusi sa maong kaso.
Gibutyag ni Malig-on
nga ila na nga gitambagan ang mga ginikanan ni Lolit kinsa mao ang biktima nga
kinahanglan nga ipa otopsiya gayod ang patayng lawas samtang wala pa kini ika
lubong.
Si Lolit Sipada,
hing-kod ang panuigon, molupyo sa lungsod sa Carmen ug kasam-tangan nga nanimuyo
sa Brgy. Jimilian, Loboc ug nagtrabaho isip tindera sa usa sa mga tindahan sa
lungsod gikatahong nawala apan napalgan nalang kini nga naglutaw sa suba ug wala
nay kinabuhi.
Basi sa pamahayag sa
kapolisan sa maong lungsod nga walay foul play ang maong panghitabo ug kini
gitouhan nga nalumos.
Dugang pamahayag ni
Malig-on nga isip tinugyanan sa balaod ila usab kini nga katungod ang
pag-imbistigar sa ingon mahibaw-an gayud kon unsa ang tino nga hinungdan sa
kamatayon sa dalaga bisan pa man kon atoa na kini gidala sa ilang lungsod.
Loboc River gihatagan og dugang
pag-ugmad ni Mayor Calipusan
Ni: Edward Guyano
July 27, 2008
LOBOC - Alang sa dugang pagpaanindot diha sa daplin suba sa Loboc gisugdan na
karon sa pagpabalhin ang siyam ka mga panimalay nga nanimuyo daplin sa suba
atbang sa Simbahan.
Sumala pa ni Mayor
Leon Calipusan dihang gikahinabi ning tigbalita, ang siyam ka mga panimalay
kinsa gipapahawa sa maong dapit nakadawat ug tag 20,000 ka pisos gikan sa
kagamhanang lokal sa maong lungsod.
Gipasabot sa Mayor nga
ang maong katuyoan alang sa dugang pagpaanindot sa daplin sa suba diin
pagatukoron ang usa ka baywalk alang niadtong gustong mosuroy sa daplin sa suba.
Ang gilaraw nga
proyekto gipasiugdahan kini sa DPWH. Gitataw sa mayor nga sa pagka karon ang
siyam ka mga panimaly nga gipabalhin aduna nay sarang nilang gikapa-himutangan.
Sa susamang kalamboan
nanawagan usab ang mayor sa pag promote gayud sa gisugdan na nga night river
cruise.
Kon mahinumdoman gisugdan ang pagbiyahi sa floating restaurant
panahon sa gabii kaniadtong Hulyo 18.
Usa usab sa gihimo sa
Loboc Tourism Office ang pagpakatap sa mga leaflets streamers ug labaw sa tanan
ang pabutang diha sa internet.
SB to add more policies on
Tourism Complex
By: Priscilla Richards
July 6, 2008
Loboc,
Bohol Tourism Chairman Kagawad Melquiades Corona, Jr. mentioned
during the session held in Loboc last Monday that he plans to
expand his policy regarding all activities taking place at the
town’s new tourism complex due to the high volume of locals
wanting to sell their crafted goods at the Tourism Complex or
even at a booth that would be constructed and regulated by the
town’s tourism committee.
Kagawad Melquiades
said that at present there is no policy regarding all activities taking place at
the Tourism Complex.
This became a topic
during last week’s city hall session when a visitor known by the council as a
Barangay Captain from Calunasan Sur, Loboc Eusebio Bernalez spoke to the council
regarding the selling of crafted goods made from his barangays residents.
There should be a
policy on construction regarding booths and stalls used by craft vendors to show
and display their goods for the many tourists who flock to Loboc on a daily
basis.
At present Melquiades
says that the policy is only regarding the complex and its parking.
Kagawad Varquez
brought it to the attention for the council regarding the respect of the
barangay captains bringing it up with the council to have some policies written
on the show case and at the Tourism Complex.
Tarsiers were also the
talk of the council members who have heard suggestions to transfer the little
fellows from their present habitat to the parking area at the new complex and
put them all into one sanctuary but Kagawad Alexis Taldo says that the parking
area would be just too combustible and noisy for such a transfer.
Acting Mayor Luicito
Digal says that the tarsiers before were transferred from Loay, Bohol.
Both issues regarding
the possible new transfer of the Loboc Tarsiers and the policy regarding the
tourism complex are still being studied on what would the best options to do.
DA Sec. Yap cuts
the Ribbons for Loboc’s New Agricultural Projects Facilities
By: Priscilla Richards
June 1, 2008
The Municipality of
Loboc held three agricultural ribbon cutting ceremonies on May 24 Saturday as a
go ahead experimental project with its newly developed agricultural facilities
that will house agricultural projects.
This also being
started in preparation for more and better food, and will add to better
livelihood for the farmers here in Bohol.
The food will also be
enough to supplement some eight hundred tourists who flock to Loboc on a daily
basis to see what the municipality has to offer.
The ribbon cutting
ceremony was done by Department of Agriculture Secretary Arthur Yap.
The three
agricultural structures that are ready go into operation include a green house
that will grow High Value Vegetables (HVV) such as lettuce, sweet melons, bell
peppers, and other foods that fall under High Values Commercial Crops (HVCC), a
flat dryer facility for drying corn and rice that will produce 120 bags in a
four hour time frame.
The third project
includes a building that is housing another project that will include the cross
breeding imported chickens with native chickens to make a bigger and same
flavored chicken as the present native chicken.
Mr. Felipe Apale,
Chief of Ubay Stock farm said that, here in region 7 a test and training seminar
was held in Cebu during the past week and just abut all 16 of the meat testing
panelist who attended said that the texture and the taste of the new cross breed
chicken is the same flavor as the smaller native chicken that weighs about .800
kilograms at three months compared to the crossbreed chicken that weighs 1.2
kilos also at three months old.
Secretary Yap says
there are two green houses in Bohol, one is in Panglao Island and the other is
in Loboc.
Yap says he also plans
to put further funding across Bohol, and that he is sure that these projects
will help in giving of better food security for the local people as tourist are
coming here.
When this writer asked
how much does it cost to put together these kinds of projects, he reported that
the cost is around P300,000.
Loboc Mayor Leon A.
Calipusan commented later that he was happy with these projects as his municipal
farmers will have a much better livelihood and will feel better about themselves
now that they can provide a better way of living then compared to what they had
in the past once they will be generating these projects funded by the National
DA Office.
During Loboc’s fiesta
program a check was handed over to Loboc Mayor Calipusan, to help fund the
project “Farm to Market Roads” (FMR), which is also given as a help with the
support of Congressman Jala.
10 milyones nadawat sa Loboc gikan ni Yap
Ni: Edward Guyano
Mayo 25, 2008
Dili lamang kay
turismo ang giugmad sa lungsod sa Loboc, lakip na usab niini ang pag-ugmad sa
mga kadalanan niini diin makabenepisyo dili lamang ang mga turista, kadto usab
nga mga molupyo sa maong dapit makatagamtam usab og kaharohay sa ilang paglakaw.
Atol sa pagduaw ni
Agriculture Secretary Arthur Yap sa lungsod kagahapong adlawa, Mayo 24, Sabado,
gitunol usab ang tseke nga nagkantidad og 10 milyones ka pesos ngadto kang Mayor
Leon Calipusan.
Alang kini sa pag-ugmad
sa mga kadalanan sa maong lungsod.
Sa tumong ug tuyo nga
mapa-ugmad ang agrikultura sa maong lungsod, gibisitahan usab ni Yap ang pipila
ka mga pang agrikultura nga mga proyekto sama sa seeder machine, green house nga
anaa nahimutang sa barangay Camayaan, mechanical dryer nga nahimutang sa
barangay Jimilian.
Si Yap isip adopted
son sa lungsod sa Loboc mipahigayon usab sa iyang pagtan-aw sa mga maanindot nga
dapit sa lungsod sama sa bag-ong gisug-an nga tulay ug suba, samtang gilingaw
usab sa mga maanindot nga tingog sa Youth Choir.
Kapin 60 nga pisot gituli
Ni: Nestor Daarol
Mayo 18, 2008
MOKABAT og kapin sa 60
ka mga bata ang na-serbisyohan pinaagi sa pagtuli ning panahon sa bakasyon sa
barangay Candabong, Loboc sa milabay nga semana.
Dako kaayo ang
pagpasalamat ni Barangay Kapitan Edwardo Sumampong ngadto ni Board Member
Bienvinido Molina sa ikatulong distrito nga nangunay gayod sa pagpanuli kauban
sa iyang sinaligan nga si Raul Corre ug mga tinun-an sa nursing sa University of
Bohol nga gipangulohan ni Quirina Bag-ao sa UB College of Nursing.
Si Board Member Ben
Molina nga usa usab ka Doctor sa iyang propesyon mao usab ang migahin og tambal
ngadto sa mga nagpatuli aron mahimo kining libre ug walay gastuhon ang mga
ginikanan.
Gibutyag ni Sumampong
nga ang kalihukan ni Molina nakatabang og dako sa ilang mga katagi-barangay kay
kon sa pribadong mananambal sila modangop hayan kuwangon pa ang usa ka libo
matag bata.
Sa iyang bahin si Bise
Gobernador Julius Herrera nakadayeg kaayo sa gihimo ni Molina nga pagpanuli.
Kon mahinumduman nga
ang sangguniang kabataan sa lungsod sa Pilar mipasiugda usab og pagpanuli nga
ubos sa pag-isponsor ni Herrera.
Atol sa maong
kalihukan, si Molina usab ang nangunay sa pagpanuli sa mokabat ngadto sa kapin
300 ka mga bata kauban si Dr. Lim ug mga tinugyanan sa Philippine Army.
Sumala pa ni Herrera
nga dalaygon ang gibuhat ni Molina kay kini alang gayod sa mga kabos nga walay
ikaabot sa pagbayad sa mga pribadong mananambal.
Sa pagpanuli ni Molina sa barangay Candabong, mitambong usab ang Municipal
Health Officer nga si Dr. Dulce Cenita.
Nanimuyo
daplin sa suba, pangpang gialerto batok sa baha
Ni: Rey Chiu / PIA
Mayo 18, 2008
GIBANA-BANA sa Philippine Atmospheric Geo-Physical ang Astronomical Services
Administration (PAG-ASA) nga magpadayon pa ang hinay ngadto sa sige-sige ug
usahay bundak nga ulan nga nasinati karon, hangtud pa ugma.
Tungod niini, gilibkas
na sa buhatan sa kagamhanan ang pahimangno sa pagmatngon ngadto sa mga katawhang
nanimuyo duol sa mga baha-anan, sapa, sapa-sapa ug mga suba ilabi na sa Abatan,
Loboc, Inabanga, Ipil ug Matul-id.
Kini nga mga bahaanan
malagmit maoy apektado sa pagbaha unya dala sa pagbanlas sa ulan nga gikan sa
mga kabukiran.
Gilibkas usab ang
pahimangno ngadto sa mga nanimuyo duol sa mga tiilan sa mga bukid, pangpang ug
bungtod, sanglit mahimong ang ulan magpahumok sa yuta ug mao unyay hinungdan sa
landslides.
Una na nga namatikdang
ang Tagbilaran mitala na sa 39.8 centimetro nga ulan sukad pa gahapon samtang
ang silingang lalawigan sa Dumaguete nakasinati na usab sa 69.4 centimetro nga
ulan sa milabay’ng 24 oras.
Kini samtang si
bagyong Butchoy nga naghambin sa gikusgong 185 kilometros nga hangin dapit sa
tunga niini, base sa satellite data, tua na paingon sa nasud sa Hapon.
Hinuon, may nasiplatan
ang PAG-ASA nga low pressure area nga anaa sa 500 kilometros kasadpan-timog
kasadpan sa Iba Zambales sa Luzon.
Kini nga kaugmaran
gipaabot usab nga makaapekto sa kasubangang kadagatan sa nasud, diin masinati
ang may pagka baluron nga kadagatan.
Pag-ugmad sa turismo hugtanong gisupak
Ni: Edward Guyano
Mayo 11, 2008
Pormal nga giduso sa mga molupyo sa Sityo Sug-ong, Barangay
Jimilian, Loboc ang ilang sulat reklamo ngadto ni Mayor Leon Calipusan kabahin
sa mga suga nga gitaod diha daplin sa suba.
Ang unod sa maong sulat reklamo mao nga ang pagpasuga sa suba
wala mahiangay ug magsubay sa husto nga proseso.
Sa usa ka pahina nga sulat sa mga molupyo, gihisgotan ang
proyekto sa mayor nga walay insakto nga konsultasyon sa publiko ilabi na sa mga
nanimuyo diha sa daplin sa suba.
Kalabot pa, dili usab tukma ang mga suga nga gipangtaud ug
sukwahi kini sa kinaiyahan.
Si Nick Incon, usa sa nangulo sa Sityo Sug-ong ug maoy nagduso
sa maong sulat reklamo ngadto sa buhatan sa mayor, nagkanayon nga sila hugtanon
nga misupak ug misaway sa maong tumong sa Mayor.
Sayo niini, si Mayor Calipusan mimando ni Engr. Cempron sa
pagsusi sa maong dapit ilabina nga nagkaduol ang pagpasiga niini.
Kon mahinumduman ang maong proyekto miani ug mga pagsaway sa mga
mulupyo nga ninimuyo sa daplin sa suba kay matud pa dili haum sa kinaiyahan.
Usa sa mga tinubdan ning balita nga si Cong. Chatto ang mibisita
sa maong dapit ug usa usab sa mikomentaryo kalabot sa kahimtang niini.
Niadtong Huwebes, Mayo 8 hingpit na gayud nga gisubhan ang maong
proyekto bisan pa man ko miani og mga pagsaway sa mga mulupyo sa Loboc.
Ang maong kalihokan pagpasiga sa suga gisunod human ang programa
sa pagsaulog sa unang panaghigalaay tali sa probinsya sa Bohol ug Jiangxi,
Tsina.
Ang mga talan-awon nga makita sa Loboc river mao ang paglawig sa
mga Floating Restaurant diha sa suba. Samtang ang mga bisita mangaon, ang mga
floating restaurants mosuroy-suroy subay sa suba.
Mao kini ang ginadayo sa mga bisita ug mga turista gikan sa
laing lugar. Ang floating restaurant magsugod pagbiyahe sa Loboc Tourism Complex
ngadto sa Busay Falls.
Sumala sa gipamahayag ni Calipusan dihang gikahinabi sa mga
sakop sa media, nga ang tumong sa maong proyekto mao nga ang maong suba himuong
‘Nature by Day Boulevard by Night’.
Gidugang usab sa mayor nga agi og tubag usab sa mga pagsaway sa
mga kritiko niini, iyang gidapit sila alang sa pag sud-ong sa maong dapit aron
nga maka saksi kon unsa gayud ang katahom sa maong dapit.
Pagpasuga sa suba makapatay sa turismo
Ni: Edward Guyano
Abril 27, 2008
Basi sa pagtuon, sa panahon nga magsugod na ang biyahi sa mga
floating restaurant atol sa kagabhion, makatugaw kini sa mga buhilaman nga anaa manimuyo sa daplin sa suba ug mga kakahoyan sama sa langgam ug isda, ug
madugangan ang nagkaanam nga pagkan-kan sa daplin sa suba tungod sa mga floating
restaurant ug mga pumpboat nga magbahas-bahas matag karon ug unya.
Ang pagsugod na sa pagpasuga diha sa suba sa lungsod sa Loboc
gikabalak-an kini sa mga molupyo partikular diha sa sityo Sug-ong sakop sa
barangay Jimilian nga makadaut sa kinaiyahan.
Mao kini ang nahipos nga kasayoran ning tigbalita dihang
gibisitahan ang maong dapit.
Usa ka residinte sa maong dapit kinsa nagpuyo gayud daplin sa
maong suba namahayag nga adunay kapiligrohan ang mga wiring sa mga suga nga
gipangtaod diha sa daplin sa suba.
Ang nahisgotang kable sa kuryente anaa lamang kini nagtadlas
diha sa yuta ug piligro kini sa mga tawo nga molabay.
Sumala pa ni Cresencio Tac-an usa ka mulupyo sa maong dapit
ang uban nga mga wiring anaa pa gayud ngilit sa suba, ug kon motaob ug adunay
baha maabot kini sa tubig.
Dugang pa ni Tac-an nga aduna usay wiring nga nakabitay sa
pang-pang nga kabatoan.
‘Kon pananglit mangaligid ang mga bato diha sa ibabaw nga
bahin maapektohan gayud ang mga suga nga gipangtaod kay ang mga wiring giputos
man lang kini og tubo nga plastic’, asoy pa ni Tac-an.
Laing molupyo sa maong lugar midugang pag-ingon nga namiligro
gayud kining maong suga ilabina kay duol usab kaayo sa mga balay.
Labot pa wala kuno kini clearing sa mga kahoy kay ang mga
suga mahimo man nga mahagbungan og mga palwa sa lubi ug matumbahan og mga kahoy.
Gipamahayag sa mga molupyo sa nahisgotang dapit nga piligro
gayud kini ilabina nga hapit na kini pasigaon diin gilauman nga si Preisidente
Gloria Arroyo ang mopahigayon sa pagpasiga niini karong Mayo 8.
Kon mahinumduman, ang maong proyekto gibuboan kini og pondo
ni Mr. Carlos Chan sa nasud sa China alang ug tumong niini nga sa panahon sa
gabii makabiyahi ang mga floating restaurant.
Usa usab ka molupyo sa Jimilian kinsa mihimo usab og pagtuon
sa suba mibutyag nga, kon magsugod na ang biyahi sa mga floating restaurant sa
panahon sa gabii makatugaw kini sa mga buhilaman nga anaa manimuyo sa daplin sa
suba ug mga kakahoyan sama sa langgam ug isda.
Lain usab nila nga namatikdan ang nagkaanam nga pagkan-kan sa
daplin sa suba tungod sa mga floating restaurant ug mga pumpboat nga
magbahas-bahas matag karon ug unya.
Namatikdan nga adunay 17 sintimetros matag adlaw ang
makan-kan nga yuta sa daplin sa suba.
‘Kon aduna pa gayuy biyahi sa gabii mas mosamot ang
pagkan-kan sa mga kadaplinan sa suba’.
Usa usab ka molupyo nga anaa nagpuyo sa atbang sa Loktob
spring nagkanayon nga sulod sa 30 ka tuig nga sila nagpuyo sa daplin sa suba,
dako na kaayo ang mga kadaot niini ug kon dili kini kahatagan og pagtagad sa
kagamhanang lokal sa maong lungsod madaot jud ang bahandi nga suba sa Loboc.
Loboc Mango Grower migradwar sa ilang pagbansay-bansay
Ni: Nestor Daarol
Abril 13, 2008
Mokabat ngadto sa 20 ka mga membro sa Loboc Mango Grower Association sa lungsod
sa Loboc ang mitapos sa ilang pagtuon sa usa ka Season-Long Training on Mango
nga gipasiugdahan sa buhatan sa Provincial Agriculture Office sa milabay nga nga
Huwebes, Abril 10, 2008.
Atol sa maong okasyon ilang gidapit si Bise Gobernador Julius Herrera ang
Chairman sa Committee on Agriculture sa Sangguniang Panlalawigan ug kanhi
Presidente sa pederasyon sa mga mango grower sa Bohol ug karon mao na ang ilang
adviser.
Diha usab si Atty. Martin Nunez ang Chairman sa Bohol Mango Growers Coop, Mayor
Leon Calipusan, DOT Assistant Secretary Eladio Boy Jala nga nagrepresintar ni
Cong. Adam Jala ug mga tinugyanan sa Provincial Agriculture Office nga ubos sa
pagpangulo ni Provincial Mango Coordinator Mrs. Alfreda B. Hilot.
Ang gradwasyon didto gihimo sa usa ka ret-ret house sa Barangay Calunasan Sur sa
Silangang Balay.
Ang Local Government Unit sa Loboc nga gipangulohan ni Mayor
Leon Calipusan mao gayod ang mihangyo sa PAO alang sa maong bansay-bansay.
Gusto sa mayor nga matudloan gayod ang iyang mga konstituwente sa insaktong
pamaagi sa pag-atiman sa mangga.
Ang Presidente sa Loboc Mango Grower Association mao si Mr. Eutimeo Dango.
Sa iyang bahin si Herrera kinsa usa usab ka mango grower sa iyang luna sa isla
sa Panggangan sa lungsod sa Calape mainitong midasig sa mga mango growers sa
pagpalambo sa ilang mga nakat-unan kay karong panahuna nag-anam na ka sikat ang
mangga sa Bohol ug gani andam na ang merkado niini ngadto sa nasod sa Hapon
pinaagi sa MARSMAN Fruit Inc.
Sumala pa ni Herrera nga dunay dakong posibilidad nga ang mangga sa Bohol mas
molami pa kay sa Guimaras kon sundon lang sa mga Bol-anon ang insaktong mga
pamaagi.
Gidugang usab niini nga sa pagkakaron ang Cebu nagsalig usab sa Bohol isip
tinubdan sa ilang ipamalgya nga mangga nga gikan sa mga lungsod sa Ubay ug uban
pang lungsod sa segundo distrito.
Sa iyang bahin si Mayor Leon Calipusan gusto usab nga usa sa ilang ikapanghambog
unya sa mga turesta nga mubisita sa Loboc mao ang ilang prodokto nga mangga.
Iyang gipasalig nga ang mga floating restaurant mao unyay han-ukanan sa ilang
mga prodokto.
|