 |
 |
 |
 |
|
BARANGAYS Baucan Norte Baucan Sur Boctol Boyog Norte Boyog Proper Boyog Sur Cabad Candasig Cantalid Cantomimbo Cogon Datag Norte Datag Sur Del Carmen Este (Pob.) Del Carmen Norte (Pob.) Del Carmen Weste (Pob.) Del Carmen Sur (Pob.) Del Rosario Dorol Haguilanan Grande Hanopol Este Hanopol Norte Hanopol Weste Magsija Maslog Sagasa Sal-ing San Isidro San Roque Santo Niño Tagustusan |
|
BALITANG LOKAL (BALILIHAN) 30-anyos nga namisita sa uyab, gipusil patay pag-uli Ni: Edward Guyano Oktobre 26, 2008 BALILIHAN - Patay ang 30 anyus nga ulitawo human kini giluthang sa wala mailhe nga suspitsado kaniadtong pitsa 22 alas 5:00 sa sayong kabuntagon didto sa Brgy. Maslog ning lungsod. Sumala sa blotter sa Balilihan PNP ang biktima giila nga usa ka Rolando Balani lumad sa Brgy. Cantalid sa samang lungsod. Matud pa ang biktima didto kini mihigda sa balay sa iyang uyab apan pag-uli niini sa sayong kabuntagon giatangan kini sa wala mailhe nga suspik nga nagtap-tap sa nawong ug dayong pusil sa biktima. Si Balani nakaangkon ug samad pinusilan sa iyang kilid. Gida kini sa usa sa mga tambalanan sa dakbayan sa Tagbilaran ug gipailawom sa Intensive Care Unit apan nabugtoan kini sa iyang kinabuhi. Ang kapolisan karon sa maong lungsod padayon karon nga nagatutok sa maong kaso. Pagpananom og utanon prayoridad sa mga mag-uuma Ni: Rey Dalay / Edward Guyano Oktobre 12, 2008 BALILIHAN - Gihingusgan karon sa lungsod sa Balilihan ubos sa pagdumala ni Mayor Victoria Chatto ang paghatag og panginabuhian sa mga mag-uuma pinaagi sa pagtanom og mga utanon gamit ang bag-ong teknolohiya. Misamot karon ang kadasig nga suportahan gayod ang mga programa sa agraryo human ang lungsod miani og mga pasidungog sa kalamposan niini pagpatuman sa Agrarian Reform Community, diin atol sa kasaulogan sa katukoran sa lungsod, ang mga produktong mga utanon nakapadani sa pagtagad sa mga kadagkoan sa gobyerno ilabi na ni DAR Sec. Nasser Pangandaman. Si G. Nimia Lungay, executive secretary ni Mayor Victoria Chatto, nga padayon karon ang seminar alang sa mga vegetable grower nga gidumala sa non government organization nga east west. "Ang vegetable growers tungod sa agrarian reform community program sa Balilihan, naglangkob sa 31 ka barangay sa lungsod. Dili sama sa ubang lungsod diin nagpili lamang sila og pilot barangay," butyag ni Lungay. Ang unang batch sa mga mag-uuma giimbitar sa maong NGO aron pagatudloan kon unsa pa ang ubang mga pamaagi ug sa ingon mamahimong mga para-technician, tungod kay anaa na usab ang nagsunod nga mga batch sa mga mag-uuma u gang mga para-technician maoy magtudlo kanila. Gawas sa pagtuon sa mga teknolohiya sa pagtanom og mga utanon, gi-practice sa mga mag-uuma ang ilang nakat-onan ug ilang nasuta atol sa ilang pag-harvest nga katunga ang ilang kita. Usa ka mag-uuma kinsa nagtanom og sili nga atsal mokita og 50 pesos sa usa lamang ka punoan sa pagsugod niya og harvest, ug nagtanom siya og 600 ka punoan niini. Tungod sa nakita sa mga mag-uuma sa abot sa ilang mga paningkamot, daghan na ang nagpalista alang sa second batch. Mga utanon nga gitanom sa mga mag-uuma mao ang talong, kamatis, ampalaya, sili, ug lettuce nga maoy naka padani ni Sec. Pangandaman. "Atol sa agro-fair usa sa mga boots gibutangan og hanging lettuce nga gi-ugmad sa mag-uuma nga taga Hanopol, ang mga lettuce gipatubo sa butong nga gitunga, innovation kadto sa maong mag-uuma kay ang gitudlo adto man sa mulching," matod pa ni Lungay. Ang Balilihan nagpadala og siyam ka mga delegado nga naglangkob sa 2 ka mga kawani sa lungsod ug pito ka mga mag-uuma nga naglakip sa taga Hanopol kansang pamaagi pag-ugmad sa lettuce nakadani sa atensyon ni Pangandaman. Pagkakaron ang abot nga mga utanon kasamtangang ipahimutang diha sa bagsakan center sa merkado sa lungsod. Abli kini sa adlawng Lunes ug Byernes. Gibutyag usab sa executive secretary nga aduna gyoy bagsakan center nga tukuron ang lungsod alang sa mga abot sa mga mag-uuma. Gipahigayon na ang ground breaking niini ug malagmit masugdan na kini sulod karong tuiga, kon mahutdan na gani sa badyet first priority kini sa 2009 budget. "Dili na problema ang pagbaligya sa maong mga utanon tungod kay gawas nga presko, barato pa usab, ug ari na kita mamalit og mga utanon sa lungsod sa Balilihan," dugang niya. Dugang gibutyag sa executive secretary nga mopahimutang usab sa ilang produkto nga mga utanon ang lungsod sa Catigbian, samtang ang mga kabaw ug baka sa Balilihan adto usab ipahimutang sa Catigbian Livestock and Auction Center.
Yuta ni Mayor Chatto gihimong modelo sa panginabuhian BALILIHAN - Aron makita sa katawhan ang kamahinung-danon sa agrikultura diha sa panginabuhi sa tawo gituyo pag-ugmad ni Balilihan Mayor Victoria Chatto ang gamay nga luna niini diha sa barangay Sal-ing diin adun kini fishpond alang sa tilapia, bebie, ug mga utanon. Konsepto niini mao ang pagbuhat og bahay kubo nga FAITH - Food Always In The Home, diin aduna kini 18 ka matang sa mga utanon. Gani didto na usab sa maong dapit si Sec. Nasser Pangandaman ug dugang mga bisita. Ang bakilid nga bahin niini adunay gitanom nga mga fruit trees ug kamote. Ang maong dapit maoy nagsilbing modelo diin daghan na usab ang mipakita sa ilang kasibot nga magbuhat usab sa ingon. Si Cong. Edgar Chatto mi-imbitar sa mga kadagkoan sa DepEd ug iyang gipasabot ang tumong sa ARISP-3 nga usa sa programa niini mao ang institutional development diin i-practice gayod sa mga tinun-an ang agrikultura ug makita gayod kon unsa kalami nga adunay mga utanon. Daghan na ang naglak-bay aral sa maong dapit aron personal nga mosaksi sa maong mga kalamboan.
Balilihan lettuce amazes DAR sec BALILIHAN - Lettuce growing briskly in Balilihan amazed Department of Agrarian Reform (DAR) Sec. Nasser Pangandaman, who launched there on Sunday a program that can enhance farm enterprise, food production and quality of life. The top agrarian official in the country personally saw to his awe lettuces being cultivated well in many Balilihan areas because he used to know the variety only thriving best in cold climate. The secretary would like the Balilihan best practice applied to other fit areas in the country. He said he would report his observation to Pres. Gloria Macapagal-Arroyo in their meeting in Samar. Pangandaman visited the interior Bohol town of Rep. Edgar Chatto to launch, together with Gov. Erico Aumentado and the First District solon, the Agrarian Reform Infrastructure Support Program – Phase III (ARISP-3). The ceremony high-lighted the municipality’s week-long 180th Foundation Day Celebrated dubbed the Balilihan Sumad 2008. In a conference also attended by mayors, Pangandaman expressed admiration for the initiative of the Balilinhon vegetable raisers. He said the healthy growth of lettuce in an unlikely place and condition would only prove how an enterprising people equipped with right technology could achieve their objective. Balilihan has embarked into an integrated food production program that raises not just high-value vegetables but fruits. The food sufficiency innovation provides an alternative to grains production and livestock raising. To further attain fruit abundance, the districtwide “A Tree For Life” program was launched on the same occasion marking the townhood. Rep. Roberto Cajes shared with the DAR secretary’s observation about the promising lettuce farming in Balilihan. Both said they seem to find Baguio City in Balilihan because of the latter’s lettuce production. Cajes joined Chatto in the Balilihan affair to personally thank Pangandaman for the inclusion of Danao, a Second District town, in the ARISP-3. The other lucky towns to benefit from ARISP are Catigbian, also in Chatto’s district, and Alicia in the Third District. The launching of the ARISP-3 will improve productivity as it provides facilities like farm-to-market roads which are essential to agriculture. Pangandaman was accompanied by Chatto in personally inspecting Balilihan’s newly-opened six-kilometer farm-to-market road that cuts across mountains from barangay Boyog Sur to barangay San Roque. Pangandaman and Chatto also led in the launching of the LGU Greenhouse and Demo Farm, another food security approach, and the Bagsakan Center, to where farm products like vegetables and other yields are delivered for competitive marketing and trading. The affair was attended, too, by Balilinhon DAR Regional Director Rodolfo Inson, Provincial Agrarian Reform Officer Johnson Cinco, Bohol Agricultural Promotions Center head Engr. Eugene Cahiles, East-West Seed Company Director Acosta, Provincial Board Member Alfonso Damalerio and Director Sancho Dumenden representing National Librarian Prudenciana Cruz, a Boholana. The Balilihan Sumad 2008 was further highlighted by the groundbreaking of the TESDA Training Center and turnover of the new two-storey building of the CVSCAFT-Balilihan Campu and First Congressional District Library, one of only five in the country.
ARISP-3 magdugtong sa tanang barangay sa Balilihan Kini maoy gibutyag ni Nimia Lungay ang executive secretary ni Mayor Victoria Chatto. Dugang gibutyag ni Lungay mao ang plano sa mga mag-uuma nga mag-produce og organic fertilizer nga paloyohan sa DOLE ug counterpart sa mga mag-uuma pinaagi sa ilang pagtrabaho. “Dili na kini lisod ipatuman tungod ka yang lungsod adunay ecological solid waste management program nga ang mga Biodegradable waste gam-on og organic fertilizer. Tudloan lamang ang mga mag-uuma,” matod pa niya. Ang maong kalamboan gipaluyohan usab sa LIFE foundation. Ang Balilihan usa ka beneficiary sa ARISP-3, sa unang distrito kauban niini ang lungsod sa Catigbian ug Albur, Danao sa ikaduhang distrito ug Alicia sa ikatulong distrito. Information caravan sa agrikultura gipasiugda Ni: Boy Luzon Agosto 3, 2008 BALILIHAN - Gipasiugdahan ni Kongresista Edgar Chattto ang usa ka information caravan and consultative on agriculture sa unang distrito sa Bohol nga naglangkob sa 14 ka mga lungsod didto sa Balilihan cultural center dili pa lang dugay. Ang maong lakang gibuhat aron pagbuntog sa Global Food issue. Giawhag ni Chatto ang mga mitambong labina sa mga LGU nga kinahanglan ang kakugi sa pagpananom sa tanang matang sa pagkaon ug mga utanon, ingon man pagpamuhi og mga hayop, mga isda sama sa bangus, tilapia ug uban pa, pag-culture og guso, nga maoy solusyon aron pagkunhod sa giatubang nga suliran niining panahon sa krisis. Matod pa ni Chatto, aron makakaon katulo sa usa ka adlaw ug mapalambo ang agrikultura pinaagi sa pagtikad sa mga bakanteng luna sa yuta ug makig-alayon sa buhatan sa MAO aron kahatagan og giya kabahin sa maong programa. “Kinahanglan kining sugdan dayon kay kon dili kanus-a pa man, ug kon dili kita molihok kinsa pa man unya ang magbuhat sa ingon,” matod pa ni Chatto. Ang maong kalihokan tinambongan ni Ricardo Oblena, Regional Executive Director, Department of Agriculture. Lakip sa mitambong mao ang mga kadagkoang opisyal sa probinsya sama nila ni Provincial Agriculturist Liza Quirog, Balilihan Mayor Victoria Chatto, mga municipal agriculturist sa matag lungsod, ingon man mga mayor ug bise mayor, mga presidente sa Liga ng mga Barangay, mga sakop sa Sangguniang Bayan ug mga presidente sa nagkadaiyang hugpong. 25-anyos gidunggab sa iyang nakulatahan Hulyo 6, 2008 BALILIHAN – Usa ka 25-anyos ang nahidangat hinuon sa tambalanan human kini gidunggab sa tawo nga iya ra pud nga nakulatahan. Si Michael Baquero, ulitawo, walay trabaho, ug residente sa Barangay Magsiha, ning lungsod gidala sa Gallares Memorial Hospital sa dakbayan sa Tagbilaran kaniadtong Lunes (Hunyo 30). Ang suspetsado sa pagdunggab mao si Vicente Bulawan, 45, minyo, ug usa ka panday nga nagpuyo sa Maslog, Balilihan. Usa ka molupyo sa Maslog ang nangayo og tabang sa kapolisan sa may alas 11:00 sa gabii, ug ang mga elemento sa PNP niresponde dayon. Apan paghidangat nila sa maong lugar, si Baquero tua na gidala sa Gallares Hospital. Si Bulawan boluntaryong mitugyan sa iyang kaugalingon ngadto ni Barangay Kapitan Justiniana Ali, kinsa usab mi-turnover ni Bulawan ngadto sa mga polis. Matud pa sa imbes-tigasyon, si Bulawan, samtang mipauli gikan sa usa ka videokehan, gitabangan kini og sumbag sa grupo sa mga batan-on nga gipangulohan ni Baquero. Sa pagpanimawos ni Bulawan, iyang gidunggab si Baquero sa tiyan gamit ang 10-pulgada nga kitchen knife. Ang hinungdan sa insidente, tungod ra sa pagdumot o personal grudge. Si Bulawan kasamtangan gitanggong sa kapolisan samtang gi-andam pa ang tukmang kaso batok kaniya. DM
Bisan sa basura may bulawan BISAN sa basura may bulawan sumala ni Kongresista Edgar Chatto, ug kini pamatud-an sa kababayen-an sa Balilihan nga lungsod mismo sa magbabalaod sa Unang Distrito sa Bohol. Gamit ang tukmang teknolohiya, ang bahanding gipasabot ni Chatto mao ang panginabuhi diha sa paggama og mga produkto gikan sa basurang i-recycle. Ang mga sakop sa Balilihan Women for Development (BAWOD) nitapos ug nigradwar sa ilang Training on Recycled Items Production dili pa lang dugay. Sa iyang inspirational message, lapad nga gibuksan sa kongresista ang kahimatngon sa katawhan ngadto sa daghang kapuslanan sa biya na nga mga butang. Ang inisyatiba sa kababayen-an sa Balilihan makatampo sa pagpakubos sa mga insidente sa pagkawalay trabaho sumala ni Provincial Labor and Employment Director Wilson Cenas. Ang mga gradwado sa Training on Recycled Items Production gipresentar ni Konsehal Lydia Pilones kinsa maoy head trainor. Gitunol ni Mayor Victoria Chatto ang mga sertipiko inabagan ni Bise Mayor Dominisio Chatto ug mga sakop sa Sangguniang Bayan. Kini samtang gikanta ang “Masdan Ang Kapaligiran,” awit nga haum sa pangkalikopang tema sa bansay-bansay sa panginabuhi. Matud sa kongresista ang pag-recycle sa basura o biya nga mga butang di lang pag-amuma sa kalikopan. Kini natayming sa krisis kay mas gikinahanglan ang dugang abot sa panginabuhi agig alkontra sa kalisud.
Unang Congressional District Consultative Conference gilusad Si Congressman Edgar Chatto, mipahigayon og unang Congressional District Consultative Conference sa unang distrito sa Bohol niadtong Abril 15, 2008 didto sa Assemblyman Eladio Chatto Sports and Cultural Center sa lungsod sa Balilihan, Bohol. Ang maong kalihokan tinambongan sa 14 ka mga lungsod, mga mayor og bise mayor ug 327 ka mga barangay kapitan ug ang syudad sa Tagbilaran. Tinambongan usab ni Bise Gobernador Julius Ceasar Herrera, Provincial Attorney Tomas Abapo, DPWH Engr. Celestino Adlaon, ug tulo ka mga Board Member sa unang distrito sa Bohol, mga kadagkuang opisyal sa probinsiya sa agrikultura, manager sa NFA ug ingon man mga kawani sa buhatan ni Congressman Chatto pinangulohan ni Billy Tongco og Anthony Damalerio. Ang konsepto sa maong kalihokan mao ang pagpahiluna kabahin sa mga proyekto particular sa infrastraktura, agrikultura ug ang kabahin sa national food authority (NFA), aron adunay kahiusahan sa tanang barangay kapitan, mga kawani sa gobyerno ug ang mga katawhan. Gipasabot ni Chatto ang tanang mga kapitanes sa nagkadaiyang mga barangay nga adunay silay dakong katungod sa pag-follow-up sa ilang mga proyekto ug ang ilang panginahanglan kabahin sa agrikultura, ilabi na sa pagpananom ug mga utanon, lagutmon nga mga pagkaon, mais, humay ug uban pa, aron matabangan ang mga katawhan pinaagi sa pagsuperbisar sa mga barangay kapitan. Dugang niini, bukas ang buhatan ni Chatto aron sa pagpangutana ug dugang mga detalye pinaagi sa pagtabang sa mga suliran nga may kalabotan sa pagpalambo sa barangaym apil na ang kabahin sa pagprotihir sa panglawas, aron adunay maayong panglawas ang mga katawhan sa mga kabarangayan. Balilihan barangay secretaries nagpili'g opisyales Enero 6, 2008 Ang Balilihan Association of Barangay Secretaries sa lungsod sa Balilihan, Bohol nagpili sa ilang mga opisyales alang sa tuig 2008. Ang tigum didto gipahigayon sa hawanan sa Balay Lungsod sa maong dapit sa milabayng Myerkoles petsa 3 sa Enero, 2008. Napili pagka pangulo ug nasublian si Zacarias Toledo, ang ubang mga opisyales mao sila si: Hermenia Orig, bise presidente; Segundina Ganancial, secretary; Julieto Padero, treasurer; Lucina Escolma, PRO; ug Marcos Dumapas, Sgt. at Arms. Ang regular nga panagtigum sa maong kapunongan pagahimoon matag unang Myerkoles sa kada bulan. Balilihan LGU walay puas sa serbisyo Ni: Lita Lim (MPIO-Designate Balilihan) Enero 6, 2008 Ang LGU Balilihan, bisan pa sa panahon sa kapaskohan diin ang mga empleyado gipaabot unta nga maglipaylipay uban sa ilang tagsa-tagsa ka pamilya, nagpadayon gihapon paghatod og mga serbisyo sa iyang mga katawhan. Dako ang kalipay sa mga katawhan sa lungsod sa Balilihan gumikan kay ang 31 ka mga barangay niini nahimong mga benepisyaryo sa AGRARIAN REFORM COMMUNITIES DEVELOPMENT PROJECT 2, diin niadtong niaging Disyembre 16, 2007, gihimo ang gradwasyon sa YEAR ROUND VEGETABLE PRODUCTION PROJECT, nga usa sa mga kalihokan isip livelihood component sa ARCDP2. Gawas sa adlaw-adlaw nga mga kalihokang opisyal gimugna usab ang usa ka Information Caravan alang sa pagpatunhay sa usa ka tinud-anay nga kalinaw dinuyogan sa ARMY SPECIAL FORCES sa barangay Tagustusan, Boyog Sur ug Boyog Norte, kaniadtong Disyembre 20, 21 ug 22, 2007. Aron paghatag og kadasig sa mga katawhan sa Balilihan, gihimo ang usa ka COMMUNITY PROGRAM kaniadtong gabii sa Disyembre 21, 2007 diin ang LGU nagpasiugda og kalingawan samtang nanghatag og mga pinaskohan sa mga kabus nga pamilya nga mitambong. Gihimo usab ang usa ka LANTERN CONTEST nga gisalmutan sa mga kabataan sa nagkadaiyang public and private nga mga eskuylahan sa lungsod nga naghatag og kadasig sa mga kabataan nga adunay talento ug nagbansay sa ilang Creativity. Gisaulog usab sa lungsod sa Balilihan ang LINGGO NG KABATAAN nga gipangulohan sa bag-ong napili nga SK Federated President/Chairman nga si Hon. Marianne Domivee M. Chatto, diin gihimo ang Youth Development Exposure nga gisalmutan sa tanang SK Chairman sa 31 ka mga barangay nga gihimo kaniadtong Disyembre 26, 27, 2007. Sa maong selebrasyon gihimo usab ang pag-abli sa SK BASKETBALL TOURNAMENT kaniadtong Disyembre 28, 2007 nga sa samang higayon gisaulog usab ang adlaw nga natawhan sa kanhi Mayor sa Balilihan ug karon mao na ang bise mayor nga si Engr. Domie Chatto, nga mao usab ang buotan ug kugihan nga amahan sa bag-ong SK Federated Chairman. Sa naandan, gisaulog usab ang ika 111 RIZAL DAY CELEBRATION o ang kasumaran sa kamatayon ni Dr. Jose P. Rizal, sa Disyembre 30, 2007 diin gisaulog ang Santos nga Misa ug gisundan sa hamubo nga programa human sa Wreath Lying nga gihimo nila ni Cong. Edgar Chatto, Mayor Victoria M.Chatto, Vice Mayor Domie Chatto, tanang SB Members ug mga Kapitanes sa 31 ka mga barangay, diin si Mayor Victoria M. Chatto naghatag sa iyang Accomplishment Report sukad sa iyang paglingkod isip Mayor sa lungsod sa Balilihan sa tuig 2007. Gihimo usab ang pag-apod-apod sa mga hinabang sa mga barangay ug ang paghatag sa premyo sa mananaog nga mga barangay sa TOP TEN REAL PROPERTY TAX COLLECTION. Ang hinapos nga pakigpulong gihimo ni Vice Mayor Dominisio L.Chatto. |